Kanton Valais Mülteci Buluşmamız

14 Kasım Pazar günü Valais Kantonundaki mülteci buluşmamızı gerçekleştirdik. Bouveret kasabasında gerçekleştirdiğimiz buluşmaya saat 13:00'e doğru Valais kantonunun dört bir yanından, St-Gingolph'dan, Sion'dan, Sierre'den, Brig'den, mülteci dostlarımız katıldılar. 

Kamplardan ve evlerinden Fransızca kursumuza katıldıkları için tanıştıklarımıza yeni tanışıklıklar ekledik. Kamplarında ya da kamp sonrası yerleştirildikleri evlerinde oturumunu bekleyen, yakın zamanda oturum almış ya da başvurusu reddedilmiş, gençler, aileler ve çocuklar vardı. Sıcak bir ortamda çay ve kahvelerimiz eşliğinde sohbetimizi ettik.

PangeaKolektif göçmen öz örgütlenmesi olarak kendimizi tanıttık ve öz örgütlenme ihtiyacı üzerinde durduk. En çok da buluşmaya katılan dostlarımızı dinledik. Kadınlar, sığınma talebi reddedilenler, kampta kalanlar, oturum alanlar, çocuklar her birinin yaşadığı özünde mülteci olmaktan kaynaklı ortak sorunları barındırsa da farklı farklı sorunlarını anlattılar. Valais kantonunun özgünlüklerini tanıma fırsatı veren bu sohbette başvuru sürecinden itibaren mültecilik yaşamının her aşamasında yaşanan sorunlara bir kez daha tanık olduk. 

Anlatılan başlıca sorunları maddelemeden önce buluşmada ifade edilen ortak bir his vardı ki belki de hepsinden önemlisi de buydu. Hislerini şu şekilde ifade etti arkadaşlar: 

"Çözümü hemen bulamasak da sorunlarımızı anlatabilmek bile iyi geldi. Sorunlarımızı anlatabileceğimiz, paylaşabileceğimiz ve sohbet edebileceğimiz bir ortama, bu tarz bir araya gelişlere, dayanışmaya ihtiyacımız var." 

Ne kadar da önemli değil mi insanın yalnız olmadığını bilmesi, bunu hissetmesi. Bu yüzden başından beri 'Yalnız değiliz' diyoruz. Bu bir slogandan ibaret olmayacak yalnız olmadığımızı hep birlikte hissedeceğiz.

Valais kantonunda mülteci dostlarımızın ifade ettiği temel sorunlar;

• Kamplarda ortak buluşma alanları yok. İnsanlar yemeklerini yedikten sonra odalarına çekiliyor. Ne bir sohbet edecek ne de sosyalleşecek bir ortama sahipler. Tecrit edilmiş durumdalar.
• Bebek sahibi olan çiftlerde kadın dezavantajlı durumda. Kreş olanaklarından yararlandırmak yerine bebeğin bakımı kadına yükleniyor ve kadın Fransızca kursuna gönderilmiyor. 
• Kamplar ucuz emek gücü pazarı olarak görülüyor. Temizlik gibi birçok iş günlük 15 frank gibi bir ücretle mültecilere yaptırılıyor. Bundan bir yıl öncesine kadar açıktan mültecilere çalışmak zorunda oldukları ifade edilirken- sayının da artması ile ucuz emek gücü ihtiyaçları karşılanmış olacak ki- artık çalışmak zorundasınız yerine 'siz de kamptaki işlerin bir ucundan tutmalısınız' sözlerini kullanır olmuşlar. Ancak mülteciler 'işlerin ucundan tutmayanlara' karşı tutumların değişeceği düşüncesiyle kendilerini zorunlu hissediyorlar.
• Kamplarda yaşam koşulları iyi olmadığı için eve çıkmak isteseler de kantona yeni gelen mültecilerin kampta en az 6 ay kalması bir zorunluluk. Zorunluluğun anlaşılır bir gerekçesi yok. Özel gerekçelerinizi öne sürerek daha kısa sürede eve çıkarılma konusunda ısrar ederseniz kötü bir eve çıkarırlar söylentileri de insanların gözlerini korkutabiliyor. 
• Çocuklarının özel durumundan dolayı doktorun kamp koşullarında yaşaması uygun değildir raporuna rağmen aylardır eve çıkmayı bekleyen bir aile de bu barınma sorununu bizimle paylaştı.
• Ev arama konusu da mültecilerle ilgilenen sosyal kurumun inisiyatifinde. Başka kantonlarda oturum alanlara sosyal kurumun kefilliği belgesi verilerek ev arama mültecilerin inisiyatifine bırakılabilirken Valais kantonunda tamamen sosyal kurum kendisi ev bulup yerleştiriyor. Bu anlamıyla kantonun neresinde ve nasıl bir ev olacağı sizin iradeniz dışında belirlenmiş oluyor. 
• Kendiniz ev aramaya kalktığınızda da mülteci olduğunuz için ayrımcılığa uğruyorsunuz. Emlakçılar mültecilere ev vermek istemiyorlar.
• Kampta yemek verildiği için aylık sadece 160 frank civarı bir ödenek veriliyor. Yol ücretleri başta olmak üzere hayatın pahalı olduğu İsviçre'de bu para ile kampa hapsolmaktan başka bir seçeneğinizin olmamasının yanında temel ihtiyaçlarınız karşılamak da zorlaşmaktadır. 
• Oturum almalarına rağmen ev bulunamadığı için kampta kalanlar da oturum almamış olan kişilerle aynı ödemeyi almakta ve zorunlu randevularına giderken dahi yol paralarını kendi ceplerinden karşılamak zorunda bırakılmaktalar.
• İltica talebi reddedilen bir aile de yaşamlarındaki değişimi anlattılar. Eşlerden erkek olanı işte çalışıyor ve kadın ise doğum sonrası gidemediği ve nihayetinde yeni başladığı dil kursuna gidiyorken iltica başvurularına olumsuz cevap verilmesi ile birlikte çalışma ve dil kursu yapma haklarından mahrum bırakılmışlar.  Geçimleri için gerekli bütçeyi kesmişler ve bu nedenle kampta çok ucuza çalışmak zorunda kalıyorlar.
• Hukuki haklarını bilmemek de en başlıca sıkıntılar arasında. Hakkını aramak için nereye başvuracaklarını bilmemek hatta dilden kaynaklı mail atamamak, dilekçe yazamamak da birleşince çaresizlik ellerini kollarını bağlıyor. 
• Sosyalleşecekleri ne ortam ne de imkanları var. 

Bu anlatılanlar öne çıkarken neler yapılabileceği üzerine önerileri dinledik ve sohbet ettik. Öz örgütlenmelerle ve göçmen örgütleri ile ortak başlatmayı düşündüğümüz kampanyayı da tam da nedenle gerekli bulduğumuzu belirterek duyurduk.

Toplantı sonrası göl kenarında yaptığımız yürüyüşle buluşmamızı sonlandırdık.

Ortak sorunlara sahip olsak da kantonlara özgü sorunlar da olduğu görülüyor. Bu buluşmamız hem katılan dostlarımız açısından hem de bizim açımızdan kanton Valais'de iyi bir başlangıç oldu. Bu tarz buluşmaları devam ettirmenin önemi bir kez daha ortaya çıktı. Buluşmalarımızı kalıcı örgütlenmelere, sorunlarımıza çözüm üretecek projelere ve programlara dönüştüreceğiz, taleplerimizin sesini yükseltecek, mücadelemizi daha güçlü kılacağız. 

Bu buluşmada emeği geçen başta üye adaylarımız olmak üzere tüm arkadaşlara ve buluşmaya katılarak keyifli sohbeti mümkün kılan arkadaşlara teşekkür ederiz.

PangeaKolektif